32 / 328
SUNUŞ
32
DÜNYADA VE
TÜRKIYE’DE 2014
Enflasyonun gerek baz etkisi gerekse emtia fiyatlarının da
katkısıyla 2015 yılının ilk çeyreğinden itibaren düşmeye
başlayacağı öngörülmektedir. Bu bağlamda TCMB’nin 2015
yılının ilk çeyreğinden itibaren faiz oranlarında indirime
gitmesi beklenmektedir. Diğer yandan 2015 yılının
en erken ikinci çeyreğinde faiz artırımına başlayacağı
düşünülen FED’in 2015 yılında uygulayacağı para politikası
gelişmekte olan ülkelere gelen sermaye akımları üzerinde
etkili olmaya devam edecektir. FED’in faiz oranlarını
artırması TCMB’nin de politikalarında etkili olacak
unsurlardan biri olarak görünmektedir.
BÜTÇE DENGESI 2014 YILI ARALIK AYINDA 11,3
MILYAR TL AÇIK VERMIŞTIR
Merkezi yönetim bütçe dengesi 2013 yılı Aralık ayında
17,3 milyar TL açık verirken 2014 yılının aynı döneminde
11,3 milyar TL açık vermiştir. Böylece 2013 yılında 18,4
milyar TL olan merkezi yönetim bütçe açığı 2014 yılında
22,7 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 2014 yılında
merkezi yönetim bütçe giderleri bir önceki yıla göre %9,8
artış gösterirken, bütçe gelirleri %9,3 artmıştır. 2013
yılında %1,2 oranında gerçekleşen merkezi yönetim
bütçe açığının GSYH’ye oranının Orta Vadeli Program
(2015-2017) kapsamında 2014 yılında %1,4’e yükselmesi
beklenirken, 2015 yılında söz konusu oranın %1,1
seviyesine gerilemesi beklenmektedir. Diğer yandan,
2014 yılında faiz dışı fazla geçen yılın aynı dönemine göre
%13,6 oranında azalmıştır. Borç yönetimi açısından önem
arz eden ve 2013 yılında 31,4 milyar TL ile beklentilerin
üzerinde gerçekleşen faiz dışı fazla kaleminin 2014 yılında
27,2 milyar TL seviyesinde gerçekleştiği görülmüştür.
2014 yılının ilk 11 aylık döneminde merkezi yönetim bütçe
giderleri bir önceki yılın aynı dönemine göre %11,2 artış
gösterirken, bütçe gelirleri %8,4 artmıştır.
612
Merkezi Yönetim Brüt
Borç Stoku 2014 yılı
Kasım sonu itibarıyla
612 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir.
MERKEZI YÖNETIM BRÜT BORÇ STOKU
Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku 2014 yılı Aralık ayı
itibarıyla 612 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Borç
stokunun 414,6 milyar TL tutarındaki kısmı TL cinsi,
197,3 milyar TL tutarındaki kısmı döviz cinsi borçlardan
oluşmuştur. “AB’nin Mali Kuralı” olarak da adlandırılan
Maastricht Kriteri çerçevesinde borç stokunun GSYH’ye
oranına bakıldığında özellikle 2009’dan bu yana düzenli
bir azalış gösterdiği görülmektedir. Söz konusu oranın
Maastricth Kriteri’nin altında olması, yatırım yapılabilir
kredi notu alan Türkiye’de uygulanan maliye politikaları ile
kamu yönetimindeki ilerlemeyi göstermektedir.
2014 yılı gerçekleşmelerine bakıldığında, sabit getirili
TL cinsi iç borçlanmanın ortalama aylık maliyeti
2013 yılındaki %9,2 değerinden 2014 yılında
%8,8’e gerilerken, 2013 yılında 74,3 ay olan nakit iç
borçlanmanın ortalama birikimli vadesi ise 2014 yılında
68,5 ay olarak gerçekleşmiştir. Öte yandan, yatırımcı
tabanının genişletilmesi ve borçlanma enstrümanlarının
çeşitlendirilmesi amacıyla, ilk defa 2012 yılında ihraç
edilen ve 2013 yılından itibaren yurt içi piyasada düzenli
ihracına başlanan kira sertifikalarının ihracına 2014 yılında
da devam edilmiştir. Bu çerçevede, 25.11.2014 tarihinde
10 yıl vadeli, 1 milyar ABD doları tutarında ve kira oranı
%4,49 olan kira sertifikası ihracı gerçekleştirilmiştir.
Hazine Müsteşarlığı tarafından açıklanan 2015 yılı
borçlanma stratejisi kapsamında 2015 yılında 88 milyar
TL tutarında iç borçlanma yapılması ve toplam iç borç
çevirme oranının %82 olması öngörülmektedir.