37
BÖLÜM I: SUNUŞ
MEVDUATIN PASIFLER IÇINDEKI PAYI
2015 YILINDA BIR MIKTAR ARTMIŞTIR
2015 yılının üçüncü çeyreğinde hafif yukarı yönlü bir
trend sergileyen mevduatın bankacılık sektörünün
fon kaynakları içindeki payı 2015 yılı aralık ayında
%52,8 seviyesinde gerçekleşmiştir. 2015 yılbaşından
bu yana ivme kazanan mevduat artış hızı ise yılın
son çeyreğinde daha da hızlanmış ve mevduatlar
2015 yılı aralık ayı itibarıyla yıllık bazda %18,3
oranında artış kaydetmiştir. TP ve YP cinsi mevduat
türlerinin yıllık değişimlerine bakıldığında, yılın
üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre hem
TP mevduatların hem de YP mevduatların artış
kaydettiği ancak TP mevduatlardaki artışın yılın
son çeyreğinde yavaşlaması dikkat çekmiştir. 2014
yılındaki duruma benzer şekilde 2015 yılında da
mevduatların kısa vadede yoğunlaştığı görülmüştür.
2014 yılının aralık ayında %53,72 olan 1-3 ay arası
mevduatların toplam mevduat içindeki payı 2015
aralık ayı itibarıyla %54,82 seviyesine yükselmiştir.
Bankacılık sektörünün alternatif fon kaynağı
olarak görülen mevduat dışı kaynaklar (MDK)
ise fonlama maliyetleri arttıkça sektörün de
eğiliminin arttığı bir bilanço kalemi olarak
önemini korumaya devam etmiştir. 2015 yılının
ağustos ayında 2014 nisan ayından bu yana
en yüksek yıllık artış hızını sergileyen MDK’nın
aralık ayında artış hızı bir miktar yavaşlamış
ve bir önceki yılın aynı dönemine göre %19,7
oranında artarak 849,8 milyar TL olmuştur.
Aynı dönemde MDK’nın pasifler içindeki payı
da %36 olmuştur. 2014 yıl sonundan 2015
temmuz ayına kadar gerileyen özkaynakların
yıllık artış hızı ise aralık ayında %13 olmuştur.
Özkaynakların toplam pasifler içindeki payı ise
aynı dönemde %11 olarak gerçekleşmiştir.
2014 YILINDA YAŞANAN AZALIŞIN
ARDINDAN 2015 YILINDA KÂRLILIK
TOPARLANMIŞTIR
2014 yılı ilk yarısında azalan dönem net kârı
2015 yılında baz etkisinin de katkısıyla yeniden
yükselmeye başlamış ve yılın üçüncü çeyreğinde
yeniden bir miktar yavaşlamasına karşın aralık
ayında yıllık bazda %5,9 oranında artmıştır.
Böylece dönem net kârı aralık ayı itibarıyla
26,1 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Kârlılıktaki
artışta net faiz gelirlerindeki artış etkili olmuştur. Net
faiz gelirleri 2015 yılının aralık ayında yıllık bazda
%18 artarak 77,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Kârlılık rasyoları ise 2014 yılına paralel bir görünüm
sergilemiştir. 2014 yılsonunda %1,23 olan aktif
kârlılığı 2015 aralık ayında %1,11, %10,6 olan
özkaynak kârlılığı ise %9,94 olarak gerçekleşmiştir.
Sektörün sermayesinin risk ağırlıklı varlıklarına olan
oranını gösteren sermaye yeterliliği rasyosunun
gelişimine bakıldığında söz konusu rasyonun %8
yasal sınır ve %12 hedef rasyo düzeyinin üzerinde
seyrediyor olmasına rağmen 2015 yılında bir
gerileme trendinde olduğu ancak ekim ayında
yeniden yukarı yönlü bir hareket sergilediği
görülmüştür. Böylece 2014 yılsonunda %16,28 olan
sermaye yeterlilik rasyosu (SYR) 2015 yılı aralık
ayı itibarıyla %15,6 olarak gerçekleşmiştir. SYR’nin
ilk çeyrekten bu yana düşüş gösteriyor olması,
bankaların risk ağırlıklı varlıklarını karşılayacak
özsermaye birikiminin daha fazla büyümesinin
gerekliliğine işaret etmektedir.
Fed’in 2015 yılının son ayında faiz artırımına
başlamasıyla birlikte önemli bir belirsizlik kaynağı
ortadan kalkmıştır. Ayrıca 2016 yılında faiz
artırımlarının kademeli olacağını belirtmiştir. Bu
açıklama faizler ve kur üzerindeki baskıyı azaltmıştır.
2015 yılında bankacılık sektörünün kredi ve
dolayısıyla aktif büyümesinde kurdaki artış belirleyici
olmuş ve bu nedenle hızlı yükselişler yaşanmıştır.
2016 yılında ise kredilerin ve aktiflerin yıllık artış
hızında bir yavaşlama yaşanacağı düşünülmektedir.
DÖNEM NET KÂRI VE NET FAIZ GELIRI
50
40
30
20
10
0
-10
-20
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Haz.10
Eyl.10
Ara.10
Mar.11
Haz.11
Eyl.11
Ara.11
Mar.12
Haz.12
Eyl.12
Haz.13
Ara.12
Mar.13
Haz.13
Eyl.13
Ara.13
Mar.14
Haz.14
Eyl.14
Ara.14
Mar.15
Haz.15
Eyl.15
Ara.15
Kaynak: BDDK
Net Faiz Geliri (Yıllıklandırılmış % değişimi)
Dönem Net Kârı (Yıllıklandırılmış % değişimi)
SERMAYE YETERLILIĞI RASYOSU (SYR)
22
17
12
7
Hedef Rasyo
Yasal Sınır
Kaynak: BDDK
Oca.06
Ağu.06
Mar.07
Eki.07
May.08
Ara.08
Tem.09
Şub.10
Eyl.10
Nis.11
Kas.11
Haz.12
Oca.13
Ağu.13
Mar.14
Eki.14
May.15
Ara.15
MEVDUATIN PASIFLER İÇINDEKI PAYI
64
20
62
60
58
56
54
52
50
38
36
34
32
30
28
26
24
22
Haz.08
Eyl.08
Ara.08
Mar.09
Haz.09
Eyl.09
Ara.09
Mar.10
Haz.10
Eyl.10
Ara.10
Mar.11
Haz.11
Eyl.11
Ara.11
Mar.12
Haz.12
Eyl.12
Haz.13
Ara.12
Mar.13
Haz.13
Eyl.13
Ara.13
Mar.14
Haz.14
Eyl.14
Ara.14
Mar.15
Haz.15
Eyl.15
Ara.15
Kaynak: BDDK
MDK’nın Pasifler İçindeki Payı (%) (Sağ, Ters Eksen)
Mevduatın Pasifler İçindeki Payı (%)
