127
BÖLÜM III: FİNANSAL BİLGİLER VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER
TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI
31 ARALIK 2015 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN
YIL SONU KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL RAPOR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
VII. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR
Finansal varlıklar; nakit mevcudunu, sözleşmeden doğan ve karşı taraftan nakit veya başka bir finansal varlık edinme veya karşılıklı olarak finansal
araçları değiştirme hakkını ya da karşı tarafın sermaye aracı işlemlerini ifade eder.
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılanlar hariç bütün finansal varlıklar ilk kayda alınmalarında işlem maliyetlerini de içeren elde etme
maliyeti ile muhasebeleştirilmekte, menkul değerlerin alım ve satım işlemleri teslim tarihinde muhasebeleştirilmektedir.
Finansal varlıklar, TMS 39 - Finansal Araçlar: Muhasebe ve Ölçme standardında belirtildiği üzere; gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan,
satılmaya hazır finansal varlıklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve kredi ve alacaklar olarak dört grupta sınıflandırılmaktadır.
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
Bu grupta yer alan finansal varlıklar, “Alım satım amaçlı finansal varlıklar’’ ile “Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlık olarak
sınıflandırılan finansal varlıklar” olarak iki ayrı başlıkta toplanmıştır.
Alım satım amaçlı finansal varlıklar
, piyasada kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kâr sağlamak amacıyla elde edilen
veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa dönemde kâr sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır.
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan finansal varlıklar
, alım satım amaçlı olarak edinilmeyen, ancak ilk
muhasebeleştirme sırasında işlem maliyetleriyle birlikte gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılacak şekilde sınıflandırılan finansal varlıkları ifade
etmektedir. Bankamız portföyünde böyle bir kalem bulunmamaktadır.
Her iki finansal varlık da gerçeğe uygun değer esasına göre ölçülmekte ve değerleme sonucunda oluşan kazanç ya da kayıplar gelir tablosuna
yansıtılmaktadır. Finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri ile elde etme maliyetleri arasındaki fark, gelir tablosunda faiz gelirleri içinde gösterilmekte
olup, söz konusu finansal varlıkların vadesinden önce elden çıkarılması sonucunda oluşan kâr veya zarar sermaye piyasası işlemleri kârı/zararı hesabında
muhasebeleştirilmektedir.
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Satılmaya hazır finansal varlıklar; krediler ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırım veya gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan
finansal varlık olarak sınıflandırılmayan türev olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların ilk kayda alınmaları maliyet
bedelleri üzerinden olup, müteakip dönemlerde değerlemesi ilgili finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri üzerinden yapılmaktadır. Aktif bir piyasada
işlem görmeyen yatırımlar için gerçeğe uygun değer, değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmakta; faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından
aynı nitelikli piyasalarda işlem gören benzer menkul değerlerin piyasa fiyatları baz alınarak gerçeğe uygun değer tespiti yapılmaktadır. Satılmaya hazır
finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan, ilgili finansal varlıkların etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş
maliyetleri ile gerçeğe uygun değerleri arasındaki farkı ifade eden gerçekleşmemiş kazanç veya kayıplar özkaynak kalemleri içerisinde “Menkul Değerler
Değerleme Farkları” hesabında gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların elden çıkarılması durumunda, gerçeğe uygun değerle ölçüm sonucu
özkaynak hesaplarında oluşan değerleme farkları gelir tablosuna aktarılmaktadır.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
, vade sonuna kadar elde tutulma niyetiyle edinilen, fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde
tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadeleri bulunan ve kredi ve alacaklar dışında kalan
finansal varlıklardan oluşmaktadır.
Vadeye kadar elde tutulan yatırımlar arasında sınıflandırılıp vadesinden önce satışı gerçekleşmiş ya da yeniden sınıflandırılmış varlık olması durumunda
TMS 39 standardına göre ilgili kıymet iki yıl boyunca yeniden vadeye kadar elde tutulacak yatırım olarak sınıflandıramaz. Banka portföyünde standartta
belirtilen bu hususa aykırı işlem bulunmamaktadır.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ilk kayda alımlarını müteakip, varsa değer düşüklüğü için ayrılan karşılıklar düşülerek, etkin faiz yöntemiyle
hesaplanan itfa edilmiş maliyet bedelleri üzerinden muhasebeleştirilmektedir.
