120 / 328
FİNANSAL BİLGİLER VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER
120
TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI
31 ARALIK 2014 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN
YIL SONU KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL RAPOR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
VI. FİNANSAL VARLIKLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR
Finansal varlıklar; nakit mevcudunu, sözleşmeden doğan ve karşı taraftan nakit veya başka bir finansal varlık edinme veya karşılıklı olarak finansal araçları
değiştirme hakkını ya da karşı tarafın sermaye aracı işlemlerini ifade eder.
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar hariç bütün finansal varlıklar ilk kayda alınmalarında işlem maliyetlerini de içeren elde
etme maliyeti ile muhasebeleştirilmektedir. Menkul değerlerin alım ve satım işlemleri teslim tarihinde muhasebeleştirilmektedir.
Finansal varlıklar; gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar
ve kredi ve alacaklar olarak dört grupta sınıflandırılmaktadır.
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
“Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar” olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, alım satım amaçlı finansal varlıklar olup piyasada
kısa dönemde oluşan fiyat ve benzeri unsurlardaki dalgalanmalardan kâr sağlamak amacıyla elde edilen veya elde edilme nedeninden bağımsız olarak, kısa
dönemde kâr sağlamaya yönelik bir portföyün parçası olan varlıklardır.
Gerçeğe uygun değer esasına göre ölçülmekte ve değerleme sonucunda oluşan kazanç ya da kayıplar gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Faiz getirili alım-satım
amaçlı finansal varlıkların elde tutulması süresince kazanılan faiz gelirleri ile ilgili finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri ile elde etme maliyetleri arasındaki
fark, gelir tablosunda faiz gelirleri içinde gösterilmekte olup, söz konusu finansal varlıkların vadesinden önce elden çıkarılması sonucunda oluşan kâr veya zarar
sermaye piyasası işlemleri kârı/zararı hesabında muhasebeleştirilmektedir.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar,
vade sonuna kadar elde tutulma niyetiyle edinilen, fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde
tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadeleri bulunan ve kredi ve alacaklar dışında kalan finansal
varlıklardan oluşmaktadır.
Önceden vadeye kadar elde tutulan yatırımlar arasında sınıflandırılan ancak, sınıflandırma esaslarına uyulmadığından iki yıl boyunca bu sınıflandırmaya tabi
tutulmayacak finansal varlıklar bulunmamaktadır.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ilk kayda alımlarını müteakip, varsa değer düşüklüğü için ayrılan karşılıklar düşülerek, etkin faiz yöntemiyle hesaplanan
itfa edilmiş maliyet bedelleri üzerinden muhasebeleştirilmektedir.
Satılmaya hazır finansal varlıklar,
kredi ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve alım-satım amaçlılar dışında kalan finansal varlıklardan
oluşmaktadır.
Satılmaya hazır finansal varlıkların ilk kayda alınmaları maliyet bedelleri üzerinden olup, müteakip dönemlerde değerlemesi ilgili finansal varlıkların gerçeğe
uygun değerleri üzerinden yapılmaktadır. Aktif bir piyasada işlem görmeyen yatırımlar için gerçeğe uygun değer, değerleme yöntemleri kullanılarak
hesaplanmakta; faiz, vade ve benzeri diğer koşullar bakımından aynı nitelikli piyasalarda işlem gören benzer menkul değerlerin piyasa fiyatları baz alınarak
gerçeğe uygun değer tespiti yapılmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan, ilgili finansal
varlıkların etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetleri ile gerçeğe uygun değerleri arasındaki farkı ifade eden gerçekleşmemiş kazanç veya
kayıplar özkaynak kalemleri içerisinde “Menkul Değerler Değerleme Farkları” hesabında gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların elden çıkarılması
durumunda, gerçeğe uygun değerle ölçüm sonucu özkaynak hesaplarında oluşan değerleme farkları gelir tablosuna aktarılmaktadır.
Menkul değerlerin alım ve satım işlemleri teslim tarihinde muhasebeleştirilmektedir. Teslim tarihi muhasebesi uygulamasında gerçeğe uygun değer farkı kâr
zarara yansıtılan finansal varlıklar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve alım satım amaçlı finansal varlıklar için ticari işlem tarihi ve teslim tarihi arasındaki dönem
boyunca varlığın gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişimler muhasebeleştirilir.
Kredi ve alacaklar,
borçluya para, mal ve hizmet sağlama yoluyla yaratılan finansal varlıkları ifade etmektedir. Krediler sabit veya belirlenebilir nitelikte
ödemelere sahip olan ve aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal varlıklardır.