253
BÖLÜM III: FİNANSAL BİLGİLER VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER
TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI
VE FİNANSAL KURULUŞLARI
31 ARALIK 2015 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE
FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR
(Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)
İçsel sermaye yeterliliği değerlendirme süreci kapsamında içsel sermaye gereksiniminin cari ve gelecek faaliyetler açısından yeterliliğinin
değerlendirilmesi amacıyla uygulanan yaklaşım
İçsel sermaye gereksinimi değerlendirme sürecini ve sermaye yeterliliği politikasını tanımlamak amacıyla “Sermaye Gereksinimi İçsel değerlendirme
Süreci Dökümanı” oluşturulmuş ve 2012 yılı Eylül ayında Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Söz konusu doküman sermayenin planlanması,
sermaye acil durum ve risk azaltım planlarının yapılmasına ilişkin usuller ve esasları da içermektedir. Sermaye gereksinimi içsel değerlendirme süreci
ile Banka’nın maruz kaldığı ya da kalabileceği riskleri karşılamak için gerekli görülen sermayenin çeşitleri, bileşenleri ve dağılımının sürekli olarak
değerlendirilmesi ve idame ettirilmesi, mevcut ve gelecekteki sermaye gereksiniminin belirlenmesi hedeflenmektedir.
Söz konusu süreçte, piyasa koşulları ve ekonomik konjonktürdeki olası değişimlerin sermaye üzerine etkisi değerlendirilmekte, bunun yanısıra Banka’nın
strateji ve hedefleri doğrultusunda kredi büyüme beklentileri, fon kaynakları, likidite imkânları gibi hususlar ile risk profili ve risk iştahı gözönünde
bulundurulmaktadır. Bankanın stratejik planı ve 2016 yılı büyüme beklentileri doğrultusunda değerlendirmeler yapılarak sermaye ihtiyacı belirlenmiş ve
2015 yılı içinde sermaye kaynaklarını ve tutarını artırmaya yönelik aksiyonlar alınmıştır.
Sermaye gereksinimi içsel değerlendirme sürecinde, kredi riski, piyasa riski, operasyonel risk, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski,
likidite riski, itibar riski, artık risk, yoğunlaşma riski, karşı taraf kredi riski ülke ve transfer riski dikkate alınmakta olup, söz konusu risklerin ölçüm ve
yönetimine ilişkin politikalar ve uygulama usulleri oluşturulmuş ve Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Sermaye gereksinimi içsel değerlendirme
süreci, gelişen bir süreç olarak ele alınmakta olup yukarıda sözü edilen politikalar ve uygulama usulleri doğrultusunda aksiyon planları oluşturulmuş olup,
çalışmalar sürdürülmektedir.
II. KONSOLİDE KREDİ RİSKİ
Kredi riski, müstakrizin veya karşı tarafın, üzerinde mutabık kalınan sözleşme şartlarına uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirememe olasılığı
olarak tanımlanır. Kredi riski, kredi müşterisinin yapılan sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü kısmen veya tamamen zamanında yerine
getirememesinden dolayı maruz kalınabilecek zarar olasılığı olarak tanımlanmakta olup, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile benzeri diğer
sözleşmelerden kaynaklanabilecek karşı taraf riskleri ile Bankacılık Kanunu gereğince kredi sayılan tüm işlemlerden kaynaklanan kredi risklerini
kapsayacak şekilde geniş kapsamlı olarak ele alınmaktadır.
Banka, kredilendirme işlemlerinde, kredi riskini risk sınırlandırmasına tabi tutmak amacıyla Bankacılık Kanunu’nun 51 ve 54 üncü maddeleri dahilinde
ve buna bağlı yasal mevzuata uygun olmak koşuluyla; şubeler, bölge yönetmenlikleri, krediler yönetmenlikleri, kredilerden sorumlu genel müdür
yardımcısı, genel müdür, kredi komitesi ve yönetim kuruluna ait kredilendirme yetki limitleri çerçevesinde karşı taraflara kredi limitleri belirlemekte ve
bu limitler dahilinde kredi tahsisi yapmaktadır.
Kredi limitleri her bir bireysel müşteri, şirket, şirketler grubu, risk grupları için ürün bazında ayrı ayrı belirlenmektedir. Kredi limitleri belirlenirken; izlenen
kredi politikası gereği, kredi limiti tahsis edilecek müşterilerin köklü ve başarılı bir ticari geçmişe sahip, ticari ahlakı iyi, finansal yapısı ve moralitesi
yüksek, iş konuları krediyi seyyal olarak kullanmaya elverişli bulunan, ticari faaliyetlerini olumlu ve dengeli bir biçimde sürdüren, işlerinde tecrübe ve
ihtisas sahibi olup aynı zamanda ekonomik gerekçelere uyum sağlayacak yapı ve anlayışta olan, piyasanın itibar ettiği, özkaynakları yeterli, işletme
faaliyetleri sonucu fon yaratma kabiliyeti bulunan ve faaliyetleri sonucu oluşturacakları değerler ile plasman giderlerini karşılayabilecek yapıda olan
müşteriler olması, sektörleri, coğrafi bölgeleri gibi birçok kriter bir arada değerlendirilmektedir. Müşterilerin finansal yapılarının incelenmesi, normal
istihbarat çalışmalarının yanı sıra, kredili firmalardan temin edilen bilanço ve gelir tabloları, ilgili mevzuat uyarınca alınan hesap durumu belgeleri ve
diğer bilgi ve belgelere dayanılarak yapılmaktadır. Genel ekonomik gelişmelerin değerlendirilmesi ve müşterilerin finansal bilgilerinde ve işlerinde
meydana gelen değişikliklerin izlenmesi neticesinde daha önce belirlenen kredi limitleri revize edilebilmektedir.
Kredi limitleri için, Banka plasmanlarının emniyet ve seyyaliyetesinin temini amacıyla müşteri bazında, kredi kullandırılacak firmaların durumuna
göre belirlenen cins ve tutarda teminatlar sağlanmaktadır. Kredilerin büyük bir bölümünün gayrimenkul ve menkul rehni, kambiyo senedi ve diğer
likit kıymetlerin teminata alınması, banka teminat mektupları ve diğer kişi ve kuruluşların kefaletinin kabul edilmesi suretiyle teminatlandırılmasına
çalışılmıştır.
Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi ve benzeri diğer sözleşmeler cinsinden tutulan pozisyonlar üzerinde kredi riski ve piyasa risklerine karşı tesis edilmiş
risk kontrol limitleri bulunmaktadır.