VKF_FRAT_2018_01_MTB

350 Bölüm III: Finansal Bilgiler ve Risk Yönetimine İlişkin Değerlendirmeler TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI VE FİNANSAL KURULUŞLARI 31 ARALIK 2018 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kurumsal ve Bireysel portföyler için, ayrı THK hesaplaması gerçekleştirilmektedir. Sürükleme etkisi nedeniyle, kurumsal tarafta THK değerleri müşteri bazında, bireysel tarafta ise kredi bazında yapılmaktadır. TFRS 9’a uygun olacak şekilde farklı risk karakteristiklerine göre ayrıştırma yapmak amacıyla, değişik risk unsurlarına göre bireysel ve kurumsal segmentler kendi içinde THK havuzlarına ayrıştırılmaktadır. Temerrüt Olasılığı: Borçlunun gelecekteki özgül bir zaman aralığında ne oranla temerrüde düşeceğini göstermektedir. Temerrüt Olasılığı (TO) hesaplamalarında kullanılan modeller geçmişe yönelik ve dönemlik olarak temerrüt eden ve etmeyen kredilere ilişkin tarihsel veriler üzerinden geliştirilmiştir TFRS 9 kapsamında kullanılacak olan TO değeri, her bir derecelendirme modeli ve modelin çıktısı olan rating bilgisi özelinde ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Bu bağlamda, öncelikle tarihsel veriden bu model ve rating değerlerinden gerçekleşen zamandan bağımsız (through the cycle) TO değerleri hesaplanmakta, ardından Ömür Boyu Temerrüt Olasılığı eğrileri oluşturulmaktadır. Söz konusu Ömür Boyu TO eğrileri beklenen kredi zararları hesaplamasında aşağıdaki iki temel tahmin verisinin elde edilmesini sağlamaktadır: - 12 Aylık Temerrüt Olasılığı: Raporlama tarihinden sonraki 12 ay içinde temerrüde düşme olasılığının tahmini - Ömür Boyu Temerrüt Olasılığı: Finansal aracın beklenen ömrü boyunca temerrüde düşme olasılığının tahmini TFRS 9 kapsamında geliştirilen modeller kurumsal ve bireysel portföyler bazında detaylı segment yapılarına sahiptir. Kurumsal TO değerleri oluşturulurken, her bir rating tarihi itibarıyla müşterilere atanan rating değerleri ve kurumsal tarafta temerrüde düşen müşteriler göz önüne alınmaktadır. Bireysel portföyler ürün gruplarına göre kendi içinde alt segmentlere ayrılmakta ve ömür boyu temerrüt olasılığı eğrileri ürün gruplarına göre farklılaşmaktadır. Dönemlik TO değerleri dikkate alınarak, rating ve model kodu bazında zamandan bağımsız (through the cycle) TO skalaları oluşturulur. Tüm risk parametrelerinin makro ekonomik koşullar ile ilişkisi test edilmiş, makroekonomik koşulların temerrüt olasılığı üzerinde etkili olduğu yapılan çalışmalarda tespit edilmiştir. Bu kapsamda makroekonomik öngörüler temerrüt olasılığının değişiminde dikkate alınmıştır. Bireysel portföy ve ticari portföy için ayrı makroekonomik modeller oluşturulmuş olup, makroekonomik öngörüler baz ve olumsuz olmak üzere iki ayrı senaryo dahilinde beklenen zarar karşılığı hesaplamalarını etkilemektedir. TFRS 9 kapsamında dikkate alınan geleceğe dönük makroekonomik beklentiler Ana Ortaklık Banka’nın mevcut Bütçe ve İSEDES süreçlerine konu edilen ekonomik tahminler ile paraleldir. Ana Ortaklık Banka, beklenen kredi zararlarının hesaplamasında kullanılan risk parametresi tahminlerinin geçerliliğini, en az yılda iki kez model doğrulama süreçleri çerçevesinde gözden geçirmekte ve değerlendirmektedir. Bu kapsamda raporlama dönemi içerisinde bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesabı modellemelerinde güncellemeler yapılmıştır. Risk parametresi modellerinde yararlanılan makroekonomik tahminler ve portföylerin geçmişteki temerrüt verileri, ekonomik konjoktürdeki değişikliklerin yansıtılabilmesine yönelik olarak her bir çeyrek dönemde yeniden değerlendirilmekte ve ihtiyaç duyulması halinde güncellenmektedir. Yılsonu için yürütülen beklenen kredi zararı hesaplamalarında çoklu senaryolar altında ileriye dönük makroekonomik bilgiler dikkate alınmıştır. Vadesiz ve rotatif krediler haricinde, beklenen kredi zararlarının tespit edileceği azami süre, finansal varlığın sözleşme ömrü kadardır.