VKF_FRAT_2018_01_MTB

VakıfBank 2018 Faaliyet Raporu 349 TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TÜRK ANONİM ORTAKLIĞI VE FİNANSAL KURULUŞLARI 31 ARALIK 2018 TARİHİ İTİBARIYLA HAZIRLANAN KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türev işlemler kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülmekte ve gerçeğe uygun değerin pozitif olması durumunda bilançoda “Türev Finansal Varlıkların Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Zarara Yansıtılan Kısmı”, negatif olması durumunda ise “Türev Finansal Yükümlülüklerin Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Zarara Yansıtılan Kısmı” kalemlerinde gösterilmektedir. Yapılan ölçüm sonucu ilgili türev finansal araçların gerçeğe uygun değerlerinde meydana gelen değişimler, gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Krediler Krediler, sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemeleri olan ve aktif bir piyasada kote olmayan finansal varlıklardır. Söz konusu krediler ilk olarak gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyet bedellerine işlem maliyetlerinin eklenmesi ile kayda alınmakta ve kayda alınmalarını takiben “Etkin faiz (iç verim) oranı yöntemi” kullanılarak itfa edilmiş bedelleri ile ölçülmektedir. 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren Banka’nın tüm kredileri; kredilerin sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsil edilmesini amaçlayan bir iş modeli kapsamında elde tutulmasından ve kredilere ilişkin sözleşme şartlarının, belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesinden kaynaklanan faiz ödemelerini içeren nakit akışlarına yol açmasından dolayı “İtfa Edilmiş Maliyetiyle Ölçülenler” hesabında izlenmektedir. VIII. BEKLENEN ZARAR KARŞILIKLARINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 22 Haziran 2016 tarih ve 29750 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan “Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” uyarınca Ana Ortaklık Banka 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren değer düşüklüğü karşılıklarını TFRS 9 hükümlerine uygun olarak ayırmaya başlamıştır. Bu çerçevede 31 Aralık 2017 tarihi itibarıyla BDDK’nın ilgili mevzuatı çerçevesinde ayrılan kredi karşılıkları ayırma yöntemi, TFRS 9’un uygulanmaya başlanması ile beklenen kredi zararları modeli uygulanarak değiştirilmiştir. Beklenen kredi zararı modeli, itfa edilmiş maliyet ya da gerçeğe uygun değer üzerinden diğer kapsamlı gelir tablosuna kaydedilen finansal varlıklara (banka plasmanları, krediler ve finansal kiralama alacakları gibi) ve ek olarak kredi taahhütleri ve finansal garanti sözleşmelerine uygulanır. Beklenen kredi zararları tahmini tarafsız, olasılıklara göre ağırlıklandırılmış, paranın zaman değerini dikkate alan ve geçmiş olaylar, mevcut şartlar ve gelecekteki ekonomik şartlara ilişkin tahminler hakkında desteklenebilir bilgiler içermektedir. TFRS 9 standardı ile uyumlu karşılık hesaplamasının yapılabilmesi, her kredi için üç ana parametrenin bulunması ile mümkün olmaktadır. Beklenen kredi zararı; Temerrüt Tutarı (TT), Temerrüt Halinde Kayıp (THK) ve Temerrüt Olasılığı (TO) bileşenleri kullanılarak hesaplanmaktadır. Beklenen Kredi Zararı Hesaplaması - Girdiler ve Tahmin Metodolojileri Temerrüt Tutarı: Temerrüt durumunun oluşması halinde borçlunun temerrüt tarihindeki risk miktarını gösterir. TFRS 9 standardında temerrüt tutarının hesaplanmasında müşteri riskinin zaman içinde nasıl değiştiğinin tahminlenmesi önemlilik arz etmektedir. Nakdi krediler ile gayri nakdi krediler ve limit taahhütleri için TT değerleri farklı şekillerde hesaplanmaktadır. Nakdi riskler temel olarak; itfa planına bağlı olan ve olmayan olarak ikiye ayrılmaktadır. TT tutarı, ödeme planı bulunan nakdi krediler için; bakiye değişimi üzerinden kredinin gelecekte ödenecek taksitleri göz önünde bulundurularak hesaplanırken, ödeme planı bulunmayan nakdi krediler için ise kredi bakiyesi gelecek dönemler için sabit tutularak hesaplanır. Gayrinakdi Krediler ve Limit Taahhütleri için ise TT hesaplaması yapılırken krediye dönüşüm oranı ve davranışsal vade süreleri dikkate alınmaktadır. Temerrüt Halinde Kayıp: Borçlu temerrüde düştükten sonraki süreçte, alacağın tahsil edilemeyen miktarının bulunmasını sağlayan orandır. Temerrüt Halinde Kayıp (THK) oranı, temerrüde düşen bir kredinin tahsil edilemeyen tutarının, temerrüde düşen kredi tutarına bölümüdür. Bu oran, henüz aktif durumda bulunan kredi portföyünün olası temerrüt durumunda risklerinin önceden belirlenmesini sağlar ve TFRS 9 kapsamında karşılık ayrılmasına olanak verir. THK metodolojisi, geçmişe yönelik tüm takibe düşen kredileri ve takip tutarlarını içeren uzun vadeli tahsilat sürecini (workout period) dikkate almakta ve THK değeri, takip tutarından yapılan net tahsilat tutarı çıkartıldıktan sonra efektif faiz oranı ya da bu orana yaklaşık bir değer ile indirgenerek net tutarlar üzerinden hesaplanmaktadır.